Đua patin tốc độ – INLINE SPEED SKATING

Đua patin tốc độ phải nói là một thể loại hấp dẫn nhất trong inline skating, giống như những cuộc đua khác, ai về đích nhanh nhất là người chiến thắng…

via GIPHY

I. Inline Speed skating là gì?

VĐV/ Người chơi sẽ chạy trên giày trượt patin, làm sao đạt được tốc độ nhanh nhất, trong thời gian ngắn nhất để hoàn thành quãng đường được đưa ra.

Trong trượt patin tốc độ có hai yếu tố quyết định là thể lực và kỹ thuật, hai yếu tố không thể thiếu này sẽ quyết định được thành tích của VĐV.

Giày trượt patin tốc độ

Để đạt tốc độ tốt nhất thì giày trượt cũng là một phần quan trọng. Một đôi giày trượt tốt sẽ giúp VĐV tăng thêm tốc độ cũng như tiết kiệm sức của mình.

Một đôi giày trượt patin tốc độ:

Phần boots thiết kế ôm sát chân một cách vừa vặn nhất, cổ thấp tạo không gian cho phần khớp mắt cá chân có thể chuyển động để có thể giúp chân của VĐV co giãn hết giới hạn. Chất liệu tạo nên phần thân giày là da kết hợp với sợi carbon/ sợi thủy tinh, được thiết kế sao cho mỏng và nhẹ nhất có thể nhằm giảm trọng lượng của giày tránh mất sức của VĐV.

Phần frames: dài , có thể gắn được bánh kích thước lớn từ 90-110mm. Từ năm 2014 sau khi Powerslide ra mắt thiết kế frame 3 bánh với giới hạn bánh được đẩy lên là 125mm thì nhiều hãng giày trượt lớn khác cũng bắt đầu phát triển dòng frame gắn bánh 125mm vì hiệu năng của nó mang lại rất tích cực.

Bánh xe: to, đường kính từ 90-125mm

Bạc đạn: ở những giày trượt tốc độ, các nhà thiết kế thường sẽ ưu tiên cho chuyển động thay vì tính chịu lực như các giày khác nên bạc đạn của các giày trượt patin tốc độ thường có vòng bi bên trong chất liệu từ sứ nhằm gia tăng tốc độ xoay cho bánh xe. Vì lý do này mà khả năng chịu lực của giày trượt tốc độ không lớn như những giày khác.

Với những yêu cầu khắt khe của trượt patin tốc độ nên các hãng giày lớn luôn có dịch vụ làm giày riêng theo khuôn chân của khách hàng. Lấy ví dụ điển hình là nhãn hàng Takino, họ chỉ nhận làm giày đua theo khuông chân của khách hàng chứ không sản xuất đại trà. Để làm ra một đôi giày patin tốc độ là cả một quá trình phức tạp.

II. Có bao nhiêu hạng mục thi đấu?

1. Time trials – Đua tính giờ

Sẽ chỉ có 1 VĐV duy nhất trên đường chạy, họ sẽ phải chiến đấu với đồng hồ, dùng hết tốc độ, sức lực của mình để hoàn thành đường đua với cự li từ 100-300m trong thời gian ngắn nhất. Ai có thời gian ngắn nhất là người thắng cuộc. Đôi khi sẽ có những cuộc thi tính thời gian kéo dài cự li hơn, có thể lên đến 62 miles (tương đương gần 100km).

VĐV sẽ phải đơn độc hoàn thành đường đua của mình có khi mất đến 24-48 giờ. Khoảng thời gian có thể nói là vượt qua giới hạn của con người, là một bài thử thể chất rất rất lớn với tất cả VĐV. Trên thực tế những giải đấu như thế không phổ biến.

Trong giới VĐV còn gọi ví von cuộc đua như này là “The Truth” có nghĩa là “Sự thật”, bạn sẽ phải đơn độc trên hành trình, không đồng đội, không người hỗ trợ, không đối thủ. Đó là một cuộc chiến với bản thân.

2. Sprint races – Đua nước rút

Các VĐV sẽ phải hoàn thành phần đua của mình trong thời gian ngắn nhất với cự li từ 100-500m để có thể đạt thành tích cao hơn các VĐV còn lại. Sẽ có 2-5 VĐV tham gia trên đường đua

3. Elimination races – Đua loại

Trong một vòng đua có cự ly được đưa ra từ 10.000 – 15.000m ( cứ mỗi vòng của sân đua tương ứng 200m). Số lượng người tham gia ban đầu thường trên 10 người, cứ sau mỗi vòng đua được hoàn thành thì sẽ có 1 VĐV ở sau cùng bị loại.

Thông thường ở 2 vòng cuối cùng số lượng VĐV sẽ còn lại khoảng 4-5 người. Người chạm vào vạch đích ở vòng cuối cùng trước sẽ là người thắng cuộc.

4. Points races – Đua tính điểm

Trong một vòng đua có khoảng cách vừa phải, 3 VĐV đầu băng qua vạch đích ở mỗi vòng nhất định sẽ đạt điểm theo thứ tự cao đến thấp 1,2,3.

Càng về những vòng sau điểm lại càng có giá trị tăng cao hơn, vòng cuối cùng có giá trị điểm cao nhất. VĐV vẫn có thể chiến thắng mà không cần phải băng qua vạch đích đầu tiên ở vòng cuối.

5. Points-elimination races – Đua tính điểm, có loại

Là sự kết hợp giữ Đua tính điểm và đua loại, trong đó sẽ tính điểm như Đua tính điểm bình thường và sẽ áp dụng hình thức loại thí sinh về cuối sau mỗi vòng đua như đua loại.

6. Relays – Đua tiếp sức

Đây là hạng mục đua rất hấp dẫn. Các đội đua sẽ có 2-4 VĐV tham gia trên đường đua. Ở mỗi vòng chạy, mỗi đội chỉ có 1 người đua chính, khi hoàn thành 1 vòng chạy thì 1 VĐV trong đội sẽ chạy ra ở vị trí thích hợp để người vừa hoàn thành vòng chạy có cú đẩy tiếp sức cũng là quy định để tiếp tục cuộc đua tiếp sức của 1 đội. Đội nào băng qua vạch đích trước nhất sẽ dành chiến thắng.

7. Criterium races

Thay vì đua theo cự ly hoặc số vòng nhất định, người đua sẽ chạy theo một khoảng thời gian nhất định cộng thêm một số vòng nữa. Thời gian thường là 15-45 phút từ lúc chuông rung đến lúc đc báo đã hoàn thành cuộc đua. Khi đc báo hoàn thành thời gian chạy, người đua sẽ chạy thêm 1/2 vòng nữa. Khoảng cách đã chạy sau khi rung chuông đc gọi là vòng đua

8. Distance races – Đua cự li

Không giống như những cuộc đua tính điểm/loại trừ hay đua tính thời gian, cuộc đua cự ly thường có khoảng cách khoảng 5km hoặc dài hơn và ko tính điểm hoặc dùng luật loại trừ. Có thể đua từ điểm này đến điểm kia hoặc theo số vòng nhất định với khoảng cách mỗi vòng ít nhất là 1km.Những giải đua như vầy thường được tổ chức cho nhiều người ko chuyên chứ ko chỉ riêng cho các clb.

9. Marathons

Giống như một cuộc đua Marathon bình thường nhưng người tham gia sẽ mang giày trượt patin để hoàn thành đường đua có chiều dài 42.195 kilometres. Các VĐV sẽ được gắn một con chip trên người để đo được thời gian hoàn tất đường đua. Người có thời gian ngắn nhất sẽ giành chiến thắng. Ở những cuộc đua Marathon có rất đông VĐV tham gia. Một số sẽ tranh thành tích cao còn một phần đông người còn lại tham gia phong trào hướng đến tính cộng đồng, tình bạn, kết nối.

10. Ultra Marathons

Một hình thức đua cự li dài tương tự Marathon nhưng cư li cao hơn, có thể từ 42-139.5km. Ở thập niên 90 thế kỉ trước, hình thức đua này rất được chuộng ở Mỹ, Thụy Sỹ, một số nước châu Âu. Những cuộc đua như thế này có khi thu hút đến 5000 VĐV.

Cuộc đua Ultra Marathon dài nhất được biết đến là Athens to Atlanta Road Skate với cự li là 139.5km.

11. Downhill races – Đua đổ dốc

Các giải đấu Patin đổ dốc thường được tổ chức tại các dãy núi lớn ở Châu Âu vào mùa hè, tuy nhiên gần đây Trung Quốc cũng là một địa điểm được chọn cho các cuộc đua đổ dốc. Các VĐV sẽ mang giày trượt và đổ dốc với tốc độ cao từ vạch xuất phát trên đỉnh núi đến vạch đích là chân núi.

Thường ở các giải đua sẽ tổ chức theo hình thức đua loại trực tiếp từ Vòng bảng – Tứ kết – Chung kết để xác định VĐV thắng cuộc. Mỗi vòng/bảng sẽ có 4 VĐV, cứ sau mỗi vòng sẽ chọn ra 2 VĐV về đích sớm nhất để bước tiếp vòng tiếp theo. Người cán vạch đích đầu tiên ở vòng chung kết là người chiến thắng.  Các VĐV downhill được trang bị rất tối tân từ đầu đến chân không khác gì các tay đua mô tô vì vận tốc của họ có khi đạt đến 130km/h. Ở các giải đua này luôn có tai nạn xảy ra. Giải đua Patin đổ dốc nổi tiếng nhất trên thế giới là Alpine countries of Europe.

III. Việt Nam có Speed Skating không?

Hiện tại số lượng VĐV đua patin tốc độ chuyên nghiệp tại Việt Nam là rất ít vì điều kiện tập luyện không có. Việt Nam vẫn xếp Patin là môn thể thao “ xã hội hóa” nên việc phát triển bộ môn này là rất khó. Hầu như 90% VĐV chuyên nghiệp ở Việt Nam đều phải tự trang trải tất cả các chi phí, họ phải tập luyện trên đường phố vào các buổi sáng sớm và chấp nhận mọi rủi ro luôn chờ sẵn.   Bên cạnh đó vẫn có những doanh nghiệp luôn đồng hành, hỗ trợ và phát triển bộ môn này tại Việt Nam có thể kể đến là GOX. Hơn 10 năm qua, GOX đã đứng ra tổ chức rất nhiều giải đấu, sự kiện nhằm phát triển cho môn thể thao này. Cùng với đó họ cũng là 1 trong vài đơn vị tài trợ cho các VĐV chuyên nghiệp thiết bị, điều kiện, kinh phí thi đấu nước ngoài,…

Dù tiềm năng của các VĐV Việt Nam là rất cao, không thua kém gì các nước trong khu vực. Tuy nhiên cho đến nay vì không có sự quan tâm và đầu tư thích đáng của các ban ngành thể thao Việt Nam nên bộ môn vẫn đang dặm chân tại chỗ kể từ Seagames Indonesia 2011.

Seagames Indonesia 2011

Năm 2011, lần đầu tiên trong lịch sử, đua Patin tốc độ được đưa vào thi đấu tranh huy chương chính thức tại Seagames ( Đại hội thể thao khu vực Đông Nam Á).

Với khao khát phát triển bộ môn patin tại Việt Nam, HLV Trần Quân thời điểm đó đã cùng với các thành viên trong đội của mình bao gồm: Võ Trọng Dũng, Nguyễn Đức Mạnh,Trần Mạnh Tú, Trần Thanh Bình tham gia với tinh thần học hỏi là chính, tuy không có thành tích nổi trội nhưng cũng là một bước tiến lớn, đầy triển vọng cho bộ môn này tại Việt Nam lúc bấy giờ.

IV. Những giải đấu lớn và vđv giỏi

Tại Việt Nam: Giải Roller Sport TP.HCM mở rộng ( được tổ chức hàng năm), giải Roller Sport Đà Lạt. Giải đua chuyên nghiệp đầu tiên tại Việt Nam là Giải Patin Đà Lạt mở rộng 2013

Thế giới:  Inline Speed skating World Championship, Berlin Marathon,…

Quốc gia đạt nhiều thành tích cao tại “ Giải vô địch thế giới” nhất hiện nay là Columbia, Mỹ, Đức, Hàn Quốc, Đài Loan, Pháp, Tây Ban Nha, Ý,…

Các đội đua mạnh: Powerslide, Takino, Roller Blade, EO skates, TAX

Các VĐV tiêu biểu: Joey Mantia, Felix Rijhnen, Barts Swings, Vikor,…

V. Làm thế nào để chơi được Speed skating

Bạn cần có giày trượt Patin tốc độ đúng tiêu chuẩn như chúng tôi đã giới thiệu ở phần trên. Trên thị trường giày trượt Việt Nam hiện tại có các thương hiệu đình đám như Powerslide, RollerBlade, Takino… tuy nhiên giá thành đều rất cao. Năm 2014, thương hiệu FLying Eagle với mục tiêu giúp mọi người tiếp cận được Patin tốc độ dễ dàng hơn đã ra mắt 2 mẫu giày patin tốc độ Phantom và Leader với chất lượng cao cùng giá thành phải chăng. Bạn có thể đặt mua giày patin tốc độ tại www.patinchinhhang.com

Tìm các HLV, đội đua, VĐV để học hỏi và trao đổi kinh nghiệm, kỹ thuật.

Hiện tại ở Việt Nam có 3 đội đua chuyên nghiệp là: GOX, Patin Vũng Tàu, Roll Plus. 

Bài viết được được tổng hợp từ nhiều nguồn trên Internet. Biên soạn bởi Quách Tiến Huy

>> Giày patin chơi Speed

>> Bánh đèn patin

>> Chọn size giày patin phù hợp nhất

>> Hành trình trượt patin xuyên Việt Nam

>> Đọc hiểu thông số giày trượt

>> Top 5 giày patin trẻ em tốt nhất